Alle berichten van Secretaris

Opvanghuis ATAX op weg naar de toekomst

Ondanks de reisbeperkingen konden onze leden Dominique en Kathleen onlangs afreizen naar Senegal. Ze hadden een belangrijke doel: de toekomst voor ons opvanghuis ATAX in Dakar mee richting geven. Je leest het in volgend reisverslag:

11 februari 2021

Samen met mijn collega Kathleen, land ik op Senegalese bodem. We hebben de opdracht gekregen een lange termijnstrategie te maken voor ATAX, het opvanghuis voor straatkinderen in Dakar. We plannen tevens een bezoek aan Le Cocquetier Social, de kippenkwekerij in NDieugene.
s’ Avonds laat rijden we van de luchthaven naar het verlaten Dakar. Een spookstad. Vanaf 21u geldt namelijk de avondklok en is niemand toegelaten op straat. Een vreemd beeld van een anders zo levendige stad.

12 februari

De eerste dag komt Mamadou Keita, de coördinator van ATAX ons ophalen en starten we aan een taxirit van ruim een uur richting NDieugene, de thuishaven van Le Cocquetier Social. We worden er met open armen onthaald door Nina (ondervoorzitter van Afractie), Top (coördinator), Ndiagua en Ablaye (de medewerkers) en Ibra (mijn jongste zoon die enkele weken stage liep op LCS).

We maken kennis met het landgoed, de kippen en de hangmatten onder de mangobomen.
De kippen zijn verdeeld in 2 stenen gebouwen: enerzijds legkippen en anderzijds slachtkippen. Op het landgoed groeien radijzen, uien en munt onder de warme Senegalese zon. Radijzen zijn nieuw voor Senegalezen, maar worden wel gesmaakt!
Bouwvakkers zijn bezig met het optrekken van een muur rond het landgoed om een betere bewaking mogelijk te maken en om Bina, de waakhond, meer loopruimte te geven zodat zij ook ’s nachts een oogje in het zeil kan houden tussen de kippenhokken.
In de hangmatten onder de mangobomen maken we afspraken voor het volgende bezoek aan LCS. De kennismaking met Bineta, de overkoepelende coördinatrice van de 3 Afractie-projecten in Senegal én de opmaak van de strategie voor ATAX staan op het programma. We spreken opnieuw af op vrijdag 19 februari.

Maandag 15 februari

Bezoek aan ATAX. Bij het binnenkomen merken we de gezellige bedrijvigheid in het huis.
Ousmane, de kleermaker is al volop instructies aan het geven aan zijn leerlingen, waaronder een talibé en een pittige jonge dame. Het is een af- en aanlopen van dames die jurken besteld hebben. Wij bestellen ook alvast de 50 tasjes die Afractie nodig heeft voor het spel met kinderen in het kader van Mechelen Mondiaal.
Amadou is druk bezig samen met enkele talibé’s om een nieuwe plantenbak te maken op bestelling. Vlijtig worden de planken op maat gesneden en de spijkers in het hout geslagen.
MBaye ontfermt zich over de talibé’s, geeft hen ontbijt en houdt een oogje in het zeil als de jongens zich douchen, tanden poetsen en hun kleren wassen.
Ali wacht op klanten in het copy- en printcenter dat een plek heeft gekregen in de cabane op de binnenkoer.
Daouda onderwijst jongeren in het gebruik van de computer en internet.
Keita legt uit dat ze de voormalige kippenrennen willen verwijderen om plaats te maken voor de tuin. Die staat al weelderig in bloei met allerlei planten en bloemen. Atax wil meer plantenbakken met kruiden zetten en is ook van plan de kale muren te gebruiken om meer kruiden en groenten in potten en bakken te kweken.

Samen met Ibra worden al plannen gesmeed om in de toekomst te focussen op gezonde voeding, niet alleen voor de kinderen in het project, maar ook breder. Meer en meer Senegalezen hebben namelijk te kampen met diabetes, hart- en vaatziekten en hoge bloeddruk. Dit is te wijten aan eenzijdige, vaak gezouten, vette en gesuikerde voeding. Ze gaan de oplossing dikwijls zoeken in medicatie. Een ander dieet en ondersteuning door geneeskrachtige kruiden zouden de gezondheidsproblemen kunnen aanpakken zonder daarvoor grote investeringen te moeten doen. Hierrond een project opbouwen, zou van grote waarde zijn voor jongeren en hun omgeving en voor de gezondheid van de Senegalezen in het algemeen.

Vrijdag 19 februari

Na een tweede rit van Dakar naar Ndieuguene ontmoeten we op Le Cocquetier Social Bineta, een pittige Senegalese dame die van aanpakken weet en haar pluimen heeft verdiend als businessvrouw in Transport & Logistiek, een eigen weeshuis leidt en sinds kort ook de projecten van Afractie coördineert in Senegal. Samen met Bineta, Top, Keita en Nina storten we ons in het aftastend gesprek rond een strategie voor ATAX. Het gesprek gaat schijnbaar alle kanten uit, maar Kathleen en ik houden de rode draad in de gaten en noteren alles, om er nadien mee aan de slag te gaan en de strategie vorm te geven.

Zaterdag 20 februari

Kathleen en ik buigen ons over de strategie aan de hand van de data die we hadden verzameld tijdens het gesprek de vorige dag. De strategieposter ligt uiteengevouwen op tafel op het dakterras van het hotel en krijgt stap per stap vorm en inhoud. Gasten en personeel komen benieuwd meekijken en de eigenaar, een Spanjaard, wil graag meer weten over het project.

Een nieuwe missie en visie van ATAX komen tot leven. De visie is breder en verder dan wat ATAX tot nu toe deed. We gaan er namelijk vanuit dat talibé’s binnen afzienbare tijd zullen verdwijnen (en hun rechten eindelijk worden gerespecteerd). ATAX zal echter een waardevolle betekenis blijven hebben in het leven van jongeren en hun directe omgeving.
Senegal kent enorm veel jongeren. Velen van hen hebben kansen om te studeren en komen via het internet ook in aanraking met een grotere wereld dan die zij dagelijks ervaren. Een groot deel van de jongeren heeft echter minder kansen en heeft ook niet altijd een brede kijk op de opportuniteiten die het leven hen kan bieden.

ATAX wil voor deze jongeren, jongens én meisjes, een warme plek zijn waar ze kunnen groeien. Waar elk onderwerp bespreekbaar is, waar ze ervaring en kennis opdoen over het leven en waar ze ook hun eigen leven vorm kunnen geven door opleiding, workshops, reflectiemomenten met peers…

Met zijn acties en activiteiten streeft ATAX ernaar dat jongeren zich het gedrag en de vaardigheden eigen maken die hen in staat stellen een eigen leven op te bouwen. En dat zij op een positieve manier vorm kunnen geven aan dit leven volgens hun ware identiteit, hun droom en hun eigen menselijke kracht en kwaliteiten…

23 februari

De strategie wordt afgewerkt en voorgelegd aan Keita en zijn team. De toekomstplannen worden uit de doeken gedaan. Iedereen luistert aandachtig en is enthousiast over de opportuniteiten die zich aandienen door de nieuwe strategie.
We bekijken samen met Keita hoe we de plannen in actie kunnen omzetten. We maken een kalender op die helpt om stappen te zetten en voor Keita een houvast is om de missie niet uit het oog te verliezen.

28 februari

Met spijt in het hart nemen we afscheid van het team van ATAX en van Senegal.
Het is een afscheid voor even. Want Ibra vertrekt al terug op 1 mei om het project rond gezonde voeding verder uit te bouwen.

En ikzelf plan een nieuwe trip om ATAX te steunen in de uitbouw van de nieuwe visie.

Dominique

 

Start van het landbouwavontuur

In Ndieguene is de omschakeling van kippenkweek naar groententeelt volop van start gegaan.  Het regenseizoen maakt immers zaaien en planten mogelijk, maar is niet geschikt voor het opkweken van kuikens (zoals we vorig jaar hebben geleerd).  Top richt nu dus zijn volledige aandacht op het verwerven van landbouwkennis.  De buren geven goede raad en er wordt heel wat gediscuteerd over wat de beste teelt zou zijn: Wat is arbeidsintensief?  Wat brengt goed op? Zal de teelt op tijd klaar zijn en maximaal gebruik kunnen maken van het hemelwater? Welke zones van het terrein zijn minder vatbaar voor overstroming?   Enzoverder.  De Afrikanen zeggen soms “It takes a village to raise a child”.  Wij kunnen hier bijna zeggen “It takes a village to grow a cabbage ..” 🙂.    Maar die heerlijke solidariteit zal er mede toe bijdragen dat Le Coquetier een succes wordt.
Als we iets willen planten dat snel groeit dan zijn kolen de voor de hand liggende keuze.  Maar we willen wel wat diversiteit, dus werden er ook paprika’s gezaaid en een proefveldje watermeloen.  Als onze mango’s het dan nog goed doen, hebben we een redelijk gevarieerd aanbod.  Midden in het regenseizoen wordt ook nog bissap gezaaid. Allemaal proefveldjes die ons moeten helpen te beslissen wat werkt en wat niet.  En Top zal heel wat ervaring opgedaan hebben om weer door te geven aan de talibés die de opleiding willen volgen in de komende jaren.
In België kregen we inmiddels de medewerking van Ingenieurs Zonder Grenzen (IZG).  Zij zenden ook landbouwingenieurs uit die hun kennis inzetten voor goede doelen. Het fysieke uitzenden is in dit Corona-jaar een probleem, maar de samenwerking is wel van start gegaan: de grondplannen zijn doorgestuurd en er werden kandidaten gevonden die in de nabije toekomst mee ter plaatse willen gaan kijken wat de mogelijkheden zijn. Bestuursleden Nina en Evelien kregen – na véél aandringen bij de Senegalese ambassade – vergunning om te reizen en hebben in Ndieguene zoveel mogelijk informatie vergaard over de kwaliteit van de grond en het putwater.  IZG gaf testkits mee om de kwaliteit van het water uit de put alvast te testen.  Er werden ook stalen mee teruggebracht naar België die dan hier in een labo geanalyseerd kunnen worden. Dat moet allemaal voldoende gegevens opleveren om een goede keuze te kunnen maken in de mogelijke teelten en plantschema’s. De eerste stappen op weg naar een duurzame landbouw zijn gezet.

Le Coquetier Social : Verleden, Heden en vooral … Toekomst!

Le Coquetier Social (LCS) is, naast Djardjal in Thiès en Atax in Dakar, één van de drie projecten voor bedelkinderen in Senegal die financieel mogelijk gemaakt worden door Afractie.
Het verschil met de andere projecten is dat LCS beoogt volledig zelf in de financiële middelen te voorzien die nodig zijn voor het levensonderhoud van de mensen die er werken, en bovendien bij te dragen aan het budget voor de twee andere projecten zodat minder geld in België moet ingezameld worden.
In eerste instantie leren straatjongens er vleeskippen kweken, want in visvangst zit geen toekomst meer.  Van alle vis die in Europa wordt gegeten, wordt 25 % door grote trailerboten gevangen voor de kust van Senegal.  Dit maakt de lokale visbodems kapot, want er wordt met sleepnetten gewerkt, en het resultaat is dat ongeveer de helft van de Senegalezen onzekere tijden tegemoet gaan, omdat dit hun bron van inkomsten was.  Met hun traditionele vistechnieken, en de kleine boten die ze ter beschikking hebben, volstaat de vangst vaak niet meer om het eigen gezin te voeden, laat staan om er een lucratieve handel van te maken. De visrechten werden verkocht aan het buitenland, en niet alleen aan Azië zoals vaak beweerd wordt.  Dus moet er gezocht worden naar een alternatief, zowel in het voedingspatroon als in de opleidingen.  “Geef ze geen vis, leer ze vissen” gaat niet meer op.  We leren ze kippen kweken!
LCS heeft een verschrikkelijk moeilijke startfase gekend.  In haar tweejarig bestaan is het project tweemaal bijna kopje-onder gegaan door heirkracht.  Vorig jaar maakte een zeer grillig regenseizoen de wegen onberijdbaar, waardoor de vleeskippen niet opgekocht werden.  Ongeveer 1000 slachtrijpe kippen gingen verloren, samen met een zuur vergaard startkapitaal en de inzet van enthousiaste pioniers.  Dit jaar begonnen we opnieuw.  Maar nu werden de wegen versperd door Covid 19 maatregelen, met hetzelfde resultaat.
We zijn trots op de vakbekwaamheid van Top en zijn leerjongens, en dat is wat ons telkens ervan weerhoudt om de handdoek in de ring te gooien: het potentieel is er, ze kunnen het, ze willen het doen, maar door overmacht loopt het al voor de tweede keer fout.  Nochtans is het idee zeer goed. Er wordt aan heel wat werelddoelstellingen tegelijk gewerkt, dus opgeven mag en kan gewoon niet.  We hebben hier echt de mogelijkheid om de jongens iets te bieden, waarmee ze de rest van hun leven inkomen kunnen genereren.  Een toekomst in eigen land. Dus met de moed der wanhoop doen we verder.
Leren uit je fouten.  Dat is een belangrijk punt.  We zijn het aan onze sponsors verplicht om de garantie te bieden dat ieder scenario goed doordacht is, en dat we ons uiterste best doen om een maximum uit het beschikbaar kapitaal te halen.  Sowieso werkt Afractie enkel met vrijwilligers, en blijft er geen geld in België plakken aan dure overheadkosten.  Maar ook onze core business moet goed uitgekiend zijn.  We besloten dus te diversifiëren, al eerder dan onze financiën het toelaten, maar het is een noodzaak voor het overleven van LCS.  We mogen de inkomsten niet meer alleen laten afhangen van de kippen.  En dus starten we al met de groententeelt, die eigenlijk voor een latere fase voorzien was.
Een heikel punt blijft de waterbevoorrading.  Global warming laat zich voelen en buiten het regenseizoen komt er geen water uit de kraan in ons dorp.  Onze waterput geeft water, maar niet voldoende, en het vergt een investering om die te optimaliseren.  Voorlopig vullen we waterreservoirs, die met beton ter plaatse gemaakt werden, en wordt er begoten met gieters. Het domein is echter bijna een hectare groot.  Er moeten dus een hoop irrigatieslangen aangekocht worden, de elektriciteitstoevoer moet betrouwbaarder gemaakt worden, de grond heeft een ploegbeurt nodig, er moet plantgoed komen …  en dat terwijl ons startkapitaal voor de tweede keer de mist in ging.
We deden mee aan een prestigieuze subsidiewedstrijd die door de Mondiale Raad in Mechelen georganiseerd werd, en waren ervan overtuigd dat we tussen alle andere NGO’s en Vierde Pijler organisaties een kans maakten.  Mensen met ervaring in “ontwikkelingshulp” bekeken ons dossier, en wij waren benieuwd om te zien wat zij ervan vinden.  En gelukkig blijkt dat wij niet de enigen zijn die denken dat ons plan goed doordacht is…