Naar het jaareinde toe van 2017 kreeg Afractie vzw de kans om in een gratis begeleidingstraject te stappen van KIYO. KIYO is een ngo voor kinderrechten. Ze wilden graag samen met leden van Afractie de werking bekijken vanuit een kinderrechtenbril. Het werd een boeiende, soms confronterende zoektocht naar manieren om de integratie van de kinderrechtenbenadering in de projecten te stimuleren.
Een eerste analyse op basis van een vragenlijst leerde dat we weliswaar aandacht besteden aan kinderrechten in de projecten, maar toch nog een weg te gaan hebben op het vlak van bijvoorbeeld participatie van de kinderen in het besluitvormingsproces, het formuleren van duidelijke richtlijnen om de kinderen te beschermen, ook in de projecten, en vooral ook het belang van het vertrekken vanuit de rechten en niet vanuit de noden van de kinderen. De ondeelbaarheid van de kinderrechten werd ook duidelijk.
Als thuisopdracht overliepen we het kinderrechtenverdrag. We hadden het wel verwacht, maar het feit dat talibés praktisch alle kinderrechten worden ontzegd, greep naar de keel. 
Geen recht om bij de eigen familie te zijn, geen recht op veiligheid en bescherming, geen recht op bescherming tegen uitbuiting, geen recht op een gelijke behandeling, geen recht op gezonde voeding, water, kleding en onderdak, geen recht op onderwijs en vorming, geen recht op zorg, geen recht op een privé-leven, geen recht op voldoende tijd voor spel en vrije tijd,… Een confrontatie met de harde realiteit van de talibés in Senegal.
Maar hoe je begin je er aan om in de projecten de werking meer op te zetten vanuit een kinderrechtenbenadering? En dus meer aandacht te hebben voor deze rechten in de dagdagelijkse werking van de projecten. KIYO leerde ons om bij alle beslissingen of acties die we met de teams in Senegal namen of opzetten steeds de oefening te maken om te vertrekken vanuit de rechten van het kind. Was wat we wilden wel echt in het belang van het kind? Hadden we het gevraagd aan hen? Wat vonden ze er zelf van? Wat wilden ze zelf? Als er één ding is wat we geleerd hebben in dit traject, is het dat wel: vraag je steeds af wat het kind wil en hoe het kind er tegenover staat.
Het traject liep over meer dan een jaar. Gedurende verschillende sessies kwamen we samen met medewerkers van KIYO die vanuit een luisterende, coachende houding vragen stelden en ons begeleidden in het denkproces. Dat alle kinderrechten met de voeten worden getreden, was bij aanvang een domper, maar doorheen het proces werd ons duidelijk welke stappen we konden zetten om het bewustzijn en het belang van de kinderrechten te integreren in de werking van de projecten. Aan de hand van een start up kit doorliepen we een aantal principes van het kinderrechtenverdrag. We gingen in gesprek over stellingen, bespraken tips en tricks en probeerden een aanpak te vertalen naar de praktijk. Want dit laatste is uiteraard de uitdaging. Hoe pak je het aan in de projecten in Senegal? Hoe bespreek je de aanpak met de lokale teams? Hoe ga je van een benadering gebaseerd op noden naar een benadering gebaseerd op rechten?
Tussen de sessies door gingen leden van Afractie met de lokale teams in Senegal aan de slag om de werking aan te passen vanuit de kinderrechtenbenadering. Dit vertaalde zich in concrete zaken zoals duidelijker reglementen inzake omgaan met de kinderen, een maatgerichte, individuele focus op het kind, een aanbod aan workshops op maat van de kinderen, het opnemen van een talibé als gesprekspartner in de teamwerking,…
KIYO gaf ons de gelegenheid om een traject te lopen dat ons bewust liet nadenken over onze aanpak vanuit een constructief-kritische, waarderende houding. Ze zorgden voor reflectie en kennisdeling, maar gaven ons ook energie om er verder mee aan de slag te gaan.
We raden een dergelijk traject aan alle 4de pijlers aan. 4de pijlers zijn actie- en resultaatgericht. Het is evenwel nodig en belangrijk af en toe stil te staan bij de actie en te reflecteren over wat we aan het doen zijn en hoe dit anders of beter kan. Dit intensieve traject is voor ons een eye opener geweest om nog meer bewust vanuit de kinderrechtenbenadering onze projecten te ondersteunen.
Bedankt, KIYO! Bedankt, Sandra!